Birbirine sürtünerek çalışan parçaların yağlanması bir gerekliliktir. Bu parçalar üzerinde, yağlanma esnasında oldukça ince bir film tabaka oluşur. Bu tabaka yaklaşık 10 mikron seviyesinde olup bu değer bir kan hücresinin çapına eşittir. Yağlama ne kadar iyi olursa olsun sistemlerde az da olsa bir aşınma meydana gelir.
Sürtünen bu yüzeylerdeki ince film tabakanın kalkması arızanın oluşması anlamına gelir. Aşınmalar hızlı bir şekilde gelişir. Aşınan ve yağa karışan parçacıkların analiz ile hangi materyalden ne kadar olduğunun tespiti yapılır. Bu amaca ulaşılmasını sağlayan kestirimci bakım metodu yağ analizi olarak adlandırılır.
Sürtünen yüzeylerde mevcut film yağ tabakasının temiz ve sağlıklı olması önemlidir. Makinelerde kullanılan yağın kontrollerinin yapıldığı gibi işletmeye giren henüz hiç kullanılmamış ve depolanan yağlarında belli aralıklar ile kontrolünün yaptırılması gerekir. İstenen standartlarda olmayan yağın kullanımı durumunda; sistemdeki keçe, sıyırıcıların düzgün çalışmaması sonucu sisteme su veya pislik girmesi durumu söz konusu olacaktır. Yağ analizi ile yapılacak parçacık sayımı ile makinedeki filtre arızaları, aşınma, sürtünme gibi problemler tespit edilebilir. Bu şekilde arızanın kaynağına gidilebilir.
İşletmelerde yeni yağ, değişim maliyeti, atık yağın uzaklaştırılması ( ISO 14001 çevre yönetim sistemi ) maliyetleri toplamı yaklaşık olarak yeni yağ değişim maliyeti olarak alınır. Bu maliyete ek olarak kullanım ömrünü tamamlamamış olan yağın atılması, temizlenmesi mümkün olan yağın atılması, gereksiz duruş süresi, üretim kaybı, nakliye, stok maliyetlerinin de hesap edilmesi durumunda yağ değişim maliyetleri oldukça yüksek rakamlara çıkabilmektedir. Bunun dışında ayrıca yağ değişimi sonrası yanlış yağ kullanımı, tankı eksik veya fazla doldurma, makine veya ekipmanın yağsız çalışma ihtimali, yeni yağa pislik, su bulaşması gibi hatalar eklendiği zaman yeni yağ değişim rakamları yukarılara çıkmaktadır.
Yağ değişimi, yaptırılan analizler sonrası olmalıdır. Yapılan çalışma sonrası yağın durumu ortaya çıkacaktır. Analiz esnasında temelde iki çeşit yöntemi uygulanır. Fiziksel ve kirlilik seviyesi analizi . Fiziksel de yağın durumu, viskozite, TAN ve TBN ( yağdaki katkı madde miktarı ) sayımı. Kirlilik testinde ise parçacık sayımı, su miktarı ve metal aşınma değerlerine bakılır.
Ölçüm yapılan sistem ve ekipmanlar
1.Elektrik jeneratörleri
2.Dişli kutuları
3.Kompresörler
4.Hidrolik sistemler
5.Trafolar
6.İş makineleri
7.Pres v.b. sistemler
